میلیا چیست و انواع آن

به برآمدگی سفید و کوچکی که معمولا روی بینی و گونه­ ها ظاهر می ­شود، کیست میلیوم می­ گویند. اغلب این کیست­ ها به صورت گروهی تشکیل می­ شوند که به آن میلیا گفته می ­شود. وقتی کراتین زیر سطح پوست جمع شود، میلیا رخ می­ دهد. کراتین یک پروتئین قوی است که معمولا زیر بافت پوست، مو و سلول­های ناخن دیده می ­شود. میلیا در هر نژاد و سنی رخ می ­دهد اما در بین نوزادان از همه شایع­تر است. در ادامه، بیشتر درمورد میلیا، علت بروز و روش­ های درمان آن صحبت می­ کنیم. برای اطلاعات بیشتر در مورد درمان میلیا بهترین روش‌های پیشگیری و درمان میلیا را مطالعه کنید.

علائم میلیا چیست؟

به برآمدگی­های کوچکی که معمولا سفید یا زرد هستند، میلیا گفته می­ شود. میلیا معمولا با درد یا خارش همراه نیست اما در بعضی از افراد باعث بروز ناراحتی می ­شود. استفاده از لباس یا ملحفه زمخت باعث قرمز شدن میلیا می­ شود. کیست معمولا روی صورت، لب، پلک و گونه دیده می ­شود اما ممکن است در سایر قسمت­های بدن مثل بالاتنه یا ناحیه تناسلی هم ظاهر شود.

در اغلب موارد، این کیست­ها با وضعیتی به نام مرواریدهای اپشتین (Epstein pearls) اشتباه گرفته می ­شوند. در این بیماری، کیست­های بی­ ضرر به رنگ زرد یا سفید روی لثه و دهان نوزاد ظاهر می ­شود. همچنین ممکن است میلیا به اشتباه «آکنه نوزاد» خوانده شود.

علت بروز میلیا

علت بروز میلیا در نوزادان با کودکان و بزرگسالان فرق دارد.

• میلیا در نوزادان

علت بروز میلیا در نوزادان مشخص نیست. در اغلب موارد، این وضعیت با آکنه نوزاد که به دلیل هورمون­های مادر رخ می­ دهد اشتباه گرفته می ­شود.

میلیا برخلاف آکنه باعث ورم یا التهاب نمی­ شود. نوزادان دچار میلیا معمولا از بدو تولد به این وضعیت مبتلا هستند اما آکنه نوزاد تا دو یا چهار هفته بعد از تولد ظاهر نمی­ شود.

• میلیا در کودکان و بزرگسالان

معمولا میلیا در کودکان و بزرگسالان با نوعی آسیب پوستی در ارتباط است. از جمله:

• تاول ناشی از بیماری پوستی مثل بیماری پروانه­ای، پمفیگویید یا پورفیری (PCT)
• تاول ناشی از گیاه سمی
• سوختگی
• آفتاب سوختگی در بلندمدت
• استفاده طولانی­مدت از کرم استروئید
• لایه­ برداری پوست مثل پوست­ خراشی یا لایه­ برداری با لیزر

اگر پوست توانایی طبیعی خود در لایه­ برداری را از دست دهد نیز میلیا رخ می ­دهد. این وضعیت در اثر بالا رفتن سن به وجود می­ آید.

انواع میلیا

انواع میلیا براساس سن بروز کیست یا علت بروز آن دسته­ بندی می­شود که هر کدام به دو قسمت اولیه و ثانویه قابل تقسیم است.

میلیا اولیه مستقیما ناشی از تجمع کراتین است. معمولا این کیست ­ها روی صورت نوزاد یا بزرگسال ظاهر می ­شوند.

میلیا ثانویه ریزتر است اما بعد از انسداد مجرای متنهی به سطح پوست در اثر آسیب، سوختگی یا تاول ظاهر می ­شود.

• میلیا در نوزادان

میلیا نوزادی جزو میلیا اولیه است. این وضعیت در نوزادان شایع است و ظرف چند هفته برطرف می­ شود. کیست معمولا روی صورت، پوست سر و بالاتنه دیده می­ شود. به گفته بیمارستان اطفال سیاتل، 40 درصد از نوزادان به این وضعیت مبتلا می ­شوند.

• میلیا اولیه در کودکان و بزرگسالان

کیست دور پلک، پیشانی و روی ناحیه تناسلی دیده می ­شود. ممکن است میلیا اولیه ظرف چند هفته برطرف شود یا چند ماه طول بکشد.

• میلیا در نوجوانان

اختلالات ژنتیکی نادر که پوست را تحت­الشعاع قرار می­دهند، منجر به بروز میلیا در نوجوانان می­شوند. از جمله:

• سندرم کارسینوم سلول پایه­ای نوویید (NBCCS): این وضعیت منجر به کارسینوم یا سرطان سلول پایه­ای (BCC) می­شود.
• پاکونیشی مادرزادی: این وضعیت باعث کلفت شدن یا ظاهر غیرعادی ناخن­ها می­شود.
• سندرم گاردنر: این اختلال ژنتیکی نادر به مرور زمان منجر به سرطان کولون می­شود.
• سندرم بازکس-دوپره-کریستول: این سندرم روی رشد مو و توانایی تعریق اثر می­گذارد.

• میلیا پلاک

معمولا این وضعیت با ژنتیک یا اختلال پوستی خودایمنی مانند لوپوس دیسکوید یا لیکن پلان در ارتباط است. میلیا پلاک روی پلک، گوش، گونه یا فک دیده می­شود.

ممکن است قطر کیست به چند سانتی­متر برسد و معمولا در زنان میان­سال شایع است اما هر سن یا جنسیتی از کودکان و بزرگسالان را تحت­الشعاع قرار می­دهد.

• میلیا متعدد و فوران­ کننده

این نوع از میلیا روی قسمت­هایی از پوست مانند صورت، بازو و بالاتنه ظاهر می­شود و با خارش همراه است. معمولا کیست­ها به مرور زمان، از چند هفته تا چند ماه، تشکیل می­شوند.

• میلیا تروماتیک

این دسته از کیست­ها روی قسمتی از پوست که آسیب دیده ظاهر می­شوند. ازجمله آسیب­های پوستی می­توان به سوختگی شدید و جوش اشاره کرد. ممکن است کیست ملتهب شود به طوری که لبه­های آن قرمز و وسط آن سفید دیده شود.

• میلیا ناشی از مصرف دارو یا محصول :

ممکن است استفاده از کرم استروئید منجر به بروز میلیا در قسمت­هایی از پوست شود که کرم روی آن اعمال شده است. البته، این عارضه نادر است.

بعضی از مواد اولیه در محصولات مراقبت پوستی و آرایشی باعث بروز میلیا در برخی از افراد می­شود. اگر پوست شما مستعد میلیا است، از مواد زیر دوری کنید:

• پارافین مایع
• نفت مایع
• روغن پارافین
• پارافینیوم لیکوییدیوم
• مایع پترولیوم
• روغن پترولیوم

تمام این روغن­های معدنی در بروز میلیا نقش دارند. لانولین (روغن پشم گوسفند) هم خطر تشکیل میلیا را بالا می­ برد.

تشخیص میلیا

پزشک با معاینه پوست و براساس ظاهر کیست می­ تواند میلیا را تشخیص دهد. فقط در موارد نادر برای تشخیص میلیا از نمونه­ برداری استفاده می­ شود.

درمان میلیا

درمان میلیا در نوزادان به روش خاصی نیاز ندارد زیرا کیست معمولا ظرف چند هفته برطرف می­شود.

میلیا در کودکان و بزرگسالان ظرف چند ماه برطرف می­ شود. اگر کیست باعث بروز ناراحتی شود، به کمک برخی روش­های درمانی می­توان این مشکل را برطرف نمود.

از جمله:

• سرمادرمانی: نیتروژن مایع میلیا را منجمد می­کند. در اکثر موارد، از همین روش برای برداشتن میلیا استفاده می­شود.
• تخلیه: در این روش، کیست با استفاده از سوزن استریل تخلیه می­شود.
• رتینوئید موضعی: کرم حاوی ویتامین آ به لایه­برداری پوست کمک می­کند.
• لایه­ بردارهای شیمیایی: این ترکیبات باعث لایه ­برداری سطح پوست و ظاهر شدن لایه­ های زیرین می­ شوند.
• جوان­سازی با لیزر: با استفاده از لیزر کوچک روی ناحیه آسیب­دیده، کیست برداشته می­شود.
• گرمادرمانی: حرارت بالا باعث از بین رفتن کیست می ­شود.
• کورتاژ: سوزاندن و خراشیدن کیست با روش­های جراحی.

درمان میلیا چیست؟

اول نکات مهم. هیچوقت یک میلیوم را فشار ندهید و نترکانید. (میلیوم مفرد میلیا است. یعنی یا یک میلیوم وجود دارد یا تعدادی میلیا.)

محتویات میلیا مثل محتویات جوشِ چرکی نیست. جوش‌های چرکدار که از جوش‌های معمول به شمار می‌روند توسط ترکیبی از سلول‌های پوستی مرده، چربی پوست و چرک پر شده‌اند. وقتی شما به جوش چرکی فشار وارد کنید، محتویات مایع از منفذ به بیرون ترواش می‌کند. (اگرچه جوش‌های چرکی را نیز اصلاً نباید ترکاند.)

برخلاف جوش چرکی، میلیوم یک آکنه نیست، بلکه کیست کوچکی است. توده‌ی سفید کوچک درون میلیوم بسیار مقاوم است و از دسته‌ای از سلول‌های کراتینه‌(مقاوم شده)ی مرده‌ی پوست تشکیل شده که در زیر سطح پوست گیر افتاده‌اند.

می‌توانید امتحان کنید اما فشار دادن میلیا به نتیجه‌ای ختم نمی‌شود. این برآمدگی کوچک مقاومت زیادی دارد، تقریباً مثل یک دانه شن. از آنجا که میلیا زیر لایه‌ای نازک از پوست تشکیل می‌شوند و نه در منافذ (جایی که آکنه‌ها ایجاد می‌شوند)، مجرایی برای خروج محتویات آن‌ها به سطح پوست وجود ندارد.

از محصولات لایه‌بردار پوست استفاده کنید.

به جای اینکه سعی کنید میلیومی را بترکانید می‌توانید با محصولات بدون نسخه‌ی سالیسیلیک اسید و گلیکولیگ اسید شروع کنید. همچنین محصول درمانی آکنه‌ی دیفِرین (آداپالن) هم می‌توانید برای شما کمک‌کننده باشد. این محصولات به لایه‌برداری پوست کمک می‌کنند.

اگر تنها چند برآمدگی در نقاط مختلف صورت خود دارید ممکن است همین محصولاتِ بدون نسخه کاملاً مشکل شما را حل کنند. هرچند آمادگی این را داشته باشید که برای مدتی طولانی از این محصولات استفاده کنید، چون میلیا مقاوم هستند و چندین ماه زمان می‌برد تا نتیجه‌ای حاصل شود.

اگر تعداد زیادی میلیا دارید که با وجود استفاده از محصولات لایه‌بردار مدت زیادی با شما همراه هستند یا در نقاطی قرار دارند که در به کار بردن این محصولات با مشکل مواجه می‌شوید (مثل پلک‌ها)، قدم بعدی شما مراجعه به متخصص پوست است.

نسخه‌ی رتینوئید موضعی دریافت کنید.

بعضی افراد مستعد به بروز میلیا هستند. اگر شما هم در این دسته افراد قرار می‌گیرید ممکن است متخصص پوست به شما توصیه‌ی استفاده از رتینوئید موضعی بکند.

رتینوئیدهای موضعی به لایه‌برداری مؤثر پوست شما کمک می‌کنند. هنگامی که سلول‌های مرده‌ی پوست با شدت بیشتری کنار زده شوند، از تجمع دسته‌های کراتین در زیر پوست جلوگیری می‌شود.

رتینوئیدهای موضعی همچنین در آزادسازی کراتین‌های موجود در میلیا نقش دارند و به آن‌ها کمک می‌کنند تا به سطح پوست بیایند.

از متخصص بخواهید به صورت دستی برای شما تخلیه‌سازی انجام بدهد.

بهترین راهکار جهت درمان میلیا تخلیه‌ی دستی توسط متخصص است. این روش از همه‌ی روش‌ها مؤثرتر و نتیجه هم آنی است.

طی این فرایند، توسط کارد جراحی کوچکی به نام لنست دهانه‌ی کوچکی در سطح پوست ایجاد می‌شود. مواد سختی که در تشکیل میلیوم شرکت می‌کنند به‌وسیله‌ی انگشتان متخصص یا ابزاری به نام کومدون اکستراکتور (comedone extractor) از دهانه به آرامی به بیرون رانده می‌شوند. گاه از این فرایند با نام دیروفینگ (de-roofing) هم یاد می‌شود.

با اینکه ممکن است وحشتناک به نظر برسد، این فرایند درد خاصی ندارد. نیازی به بی‌حسی نیست و در بدترین حالت احساس سوزن‌خوردن به شما دست می‌دهد.

بیشتر اوقات تخلیه‌سازی میلیا در مطب متخصص پوست انجام می‌شود. بعضی اوقات هم زیبایی‌شناس در سالون این کار را انجام می‌دهد. بعضی ایالات به این افراد اجازه‌ی سوراخ‌کردن پوست را نمی‌دهند، به همین دلیل زیبایی‌شناسان در این ایالات نمی‌توانند این عمل را انجام دهند.

اخطار: تخلیه‌سازی را خودتان انجام ندهید

سعی نکنید خودتان این عمل را انجام دهید. ممکن است آسیبی جدی به پوست شما وارد شود، به خصوص در ناحیه‌ی نزدیک چشم و جوشگاه‌های دائمی ایجاد بشود.

پیشگیری از میلیا

راهی برای پیشگیری از میلیای اولیه وجود ندارد، ولی برای میلیای ثانویه می‌توان از قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور و استفاده‌ی زیاد‌ از محصولات مراقبت پوستی که باعث تحریک پوست می‌شوند جلوگیری کرد. لایه‌برداری هم با کمک به حذف سلول‌های مرده‌ی پوستی می‌تواند کمک‌کننده باشد.

چکیده در مورد میلیا

میلیا عوارض بلندمدت ندارد. معمولا کیست در نوزادان ظرف چند هفته بعد از تولد از بین می­رود. اگرچه درمان میلیا در کودکان و بزرگسالان زمان بیشتری طول می ­کشد، ولی این عارضه به سلامت فرد آسیب وارد نمی ­کند. اگر مشکل ظرف چند هفته برطرف نشد، با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شود پای عارضه پوستی دیگری در میان نیست.

سؤالات متداول در مورد میلیا

چگونه میلیا روی پلک را درمان کنیم ؟ 

اگر به طور مداوم روی پلک‌ها یا دور چشم‌هایتان میلیا دارید سعی نکنید خودتان آن‌ها را بردارید. به متخصص پوست یا چشم مراجعه کنید تا بعد از تشخیص با احتیاط به شرایط شما رسیدگی کنند.

هزینه‌ی درمان میلیا توسط متخصص پوست چقدر است ؟

هزینه‌ی برداشتن میلیا ممکن است همه‌جا یکسان نباشد، اما این هزینه حدوداً 200 الی 500 هزار تومان برآورد می‌شود.

از آنجا که بیشتر مواقع میلیا یک مسئله‌ی زیبایی است، تصمیم بر درمان یا عدم درمان بر عهده‌ی شماست. درمان ضروری نیست و میلیا به خودی خود از بین می‌روند. اما اگر شما را آزرده می‌کنند، با درمان می‌توان شرایط را بهتر کرد. هرچند این را هم در نظر داشته باشید که تقریباً چند ماه زمان نیاز است تا کاملاً پاک‌سازی انجام شود.

علت ایجاد میلیا:

میلیا کیست‌های کوچکی هستند که در نتیجه‌ی گیر افتادن سلول‌های مرده‌ی پوستی در زیر پوست ایجاد می‌شوند. این کیست‌ها گاه به‌طور خودبه‌خودی و گاه در اثر آسیب‌های پوستی به وجود می‌آیند.

به میلیایی که به‌طور خودبه‌خودی ایجاد می‌شوند میلیای اولیه گفته می‌شود. این میلیا بیشتر در مناطق زیر دیده می‌شود:

• پلک‌ها
• پیشانی
• گونه‌ها
• آلت تناسلی

این‌گونه از میلیا عموماً طی چندین ماه یا کمتر از بین می‌روند.

میلیای ثانویه در بعضی شرایط دائمی هستند. این نوع از میلیا هنگامی دیده می‌شود که پوست شما توسط عواملی مانند موارد زیر آسیب دیده باشد:

• صدمه یا تحریک
• جوش
• سوختگی
• درمان‌های ساینده‌ی پوستی
• التهاب پوستی
• قرار گرفتن در معرض نور خورشید به مدت طولانی

استفاده از محصولات پوستی قوی هم می‌‌تواند در بروز میلیا نقش داشته باشند.

میلیای اولیه	میلیای ثانویه
بروز خودبه‌خودی  معمولاً در پلک‌ها، پیشانی، گونه و آلت تناسلی به طور معمول خودشان از بین می‌روند	در اثر آسیب پوستی بروز در محل آسیب‌دیده‌ی پوست ممکن است دائمی باشد